پژوهشی فقهی، حقوقی در باب عقد عهدی و تملیکی (مطالعه تطبیقی در فقه اسلامی و حقوق موضوعه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سقز، کردستان، ایران. fallahi.azad@yahoo.com

2 دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی تهران. (نویسنده مسئول) ghkhoeinikhu.ac.ir

چکیده

در این نوشتار بعداز تعریف عقد و ذکر اقسام آن، سعی بر آن خواهد بود که تعریف جامعی از عقد عهدی و تملیکی ارائه شود. در این راستا ویژگی­ها و خصوصیات این تقسیم­بندی بیان خواهد شد. باید بیان داشت که، راجع به این نوع تقسیم­بندی در میان فقها و حقوقدانان می توان قائل به سه رویکرد شد؛ که رویکرد های مزبور ناشی از برداشت­های متفاوت از تقسیم بندی مزبور بوده، که آن نیز خود به سبب متفاوت بودن مبنای انتخابی نویسندگان است، که گاها با تأسی از اندیشه های نظام­های غربی- خاص تا کشور فرانسه- سبب برداشت نامناسب از قانون مدنی شده است. حال آن که با تحلیل دقیق مبانی فقهی موضوع می­توان تحلیلی منسجم و مناسب از قانون مدنی ارایه داد. در این نوشتار سعی بر آن خواهد بود که، معیار تمیز و روشنی جهت تقسیم عقد به تملیکی و عهدی براساس مبانی حقوقی و فقهی ارایه شود. در تمام طول نوشتار با بیان مصادیق موجود در قانون مدنی و ارایه شده در منابع فقهی به تحلیل موردی و دقیق خواهیم پرداخت. از آن جهت که رویکردهای متفاوتی راجع به این تقسیم بندی - هم در میان فقها و هم در میان حقوقدانان- وجود دارد، این نوشتار در پی آن خواهد بود که رویکرد مناسب را انتخاب و براساس آن به بیان نظر مختار بپردازد. نوشتار پیش روی با روش تحلیلی-توصیفی و مطالعه کتابخانه ای، با فیش برداری از حوزه ادبیات تحقیق صورت گرفته است.

کلیدواژه‌ها