شرط ضمان بر مستودع در عقد ودیعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس و دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خرم‌آباد، ایران. lawyer_valipoorih@yahoo.com

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، گروه حقوق خصوصی، واحد خرم آباد، ایران. (نویسنده مسئول): se.moosavi@gmail.com

3 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، گروه حقوق خصوصی، واحد خرم آباد، ایران. firoz.ahmady@gmail.com

چکیده

طبق قواعد کلی مستودع مسئول تلف یا نقص مال امانی نیست مگر در صورت تعدی و تفریط، مساله‌ای که در این باب قابل تامل است این است که آیا ضامن نبودن امین یک حکم قابل تغییر است و می‌توان شرط ضمان و تشدید مسئولیت بر مستودع نمود؟ تبیین وضعیت چنین، شرطی با توجه به اهمیت و کاربردی بودن نهاد امانت در روابط اجتماعی، لازم و ضروری است.برخی شرط مذکور را به سبب مخالفت آن با مقتضای ذات عقد ودیعه باطل و مبطل عقد دانسته و برخی نیز به سبب نامشروع بودن شرط یادشده یا مخالفت آن با کتاب و سنت آن­ را باطل اما غیر مبطل دانسته اند. به نظر می­رسد مقتضای ذات عقد ودیعه ایجاد تعهد برای نگهداری مال مورد ودیعه توسط امین است و در نتیجه ضامن بودن امین خلاف مقتضای ودیعه نیست اما از آنجا که امانت از عقود مجانی و مبتنی بر احسان است ممکن است به سبب برهم خوردن توازن و تعادل بین حقوق و تعهدات طرفین توسط شرط مذکور، در موردی که در مقابل تعهد امین به نگهداری از مال ودیعه عوضی تعیین نشده است، در صحت آن تردید نمود.

کلیدواژه‌ها